Nhận biết hoàng thảo (tt)

Đùi gà - Den nobile

Là loại hoàng thảo phong phú nhất về kiểu dáng thân, hình thái, màu sắc hoa.
Tiết diện thân hình tròn hoặc e líp, dài từ 30 - 60cm có nhiều rãnh dọc thân, hoa ra ở các đốt đã rụng lá.

Loại thân tròn

Loại thân dẹt

Đùi gà ưa khô, chỉ cần thỉnh thoảng tưới cho 1 ít nước đủ để ướt giá thể. Với những người trồng lan lâu năm có nhiều kinh nghiệm có thể không cần che mưa, nhưng nên làm mái che cho loại này mặc dù chúng rất ưa nắng.
Tôi trồng chúng bằng cách mùa xuân ghép vào gỗ (thích gỗ lũa) rồi treo ra ngoài trời hoàn toàn không che chắn. Khi cây con mọc lên, rễ đã bám vào giá thể thì mùa hè đến là chúng đủ sức chịu đựng nắng trực tiếp, có thể vài chiếc lá bị cháy nhưng chúng sẽ quen dần, thế hệ sau nữa đã thuần có thể cho hoa.

Den nobile không ưa bón nhiều phân, nếu muốn dùng nên dùng các loại hữu cơ như rong biển, phân cá... tưới cách tuần.

Đùi gà trong tự nhiên



 

 

Đùi gà dẹt - Den linawianum

Cũng mang tên đùi gà nhưng cây này nhỏ, thân dẹt, nhiều rãnh dọc chạy dọc trên thân khúc khuỷu 2 bên họng hoa có 2 mắt nhỏ, thường thì có cánh trắng, đầu cánh và đầu lưỡi hoa tím.

Đặc biệt có cây có màu sắc rất đậm

Loại này ưa khô ráo nhưng chịu nắng kém, trồng giá thể thoáng, ít giữ nước, che mưa và tránh nắng trực tiếp.

Hoàng thảo xoắn (Dendrobium tortile Lindl)

Thân lá rất giống đùi gà, nếu không tường tận về loại này có thể mua nhầm đùi gà về, (cái này bác Khánh Phạm nhà ta đã dính chưởng).
Đặc điểm nhận dạng: Thân lá giống đùi gà nhưng rất to, dài; đặc biệt gốc rất cứng, thân thường thẳng chứ không ngúc ngoắc như đùi gà, lá dầy thuôn hơn.
Hoa đẹp, bền và có hương thơm, với cái tên hoàng thảo xoắn, ta dễ dàng nhận ra bởi hoa có các cánh màu vàng hình xoắn cuộn, lưỡi hoa cuộn, cong hình tù và với các vằn tím đỏ trên lưỡi màu vàng, 2 bớt đậm bên trong.
 
Hinh của lão Tà


Cách trồng: Nên bó trực tiếp vào cây sống, khúc gỗ hoặc chậu gỗ thoáng vì loài này ưa khô thoáng, đặc biệt ưa nắng. Bón phân định kỳ sẽ cho lứa cây con khỏe mạnh mập mạp.



Có một loại cây có hình thái và màu sắc hoa khác, nhiều trang web gọi là Den tortile, thân lá gần giống nhưng nhỏ hơn, (cây này tên Việt thường gọi là tử phi hạc) cũng không biết nên gọi thế nào nữa, thôi đành chấp nhận cả 2 cây với 1 tên latinh.

 

 

Hoàng thảo lụa vàng (Dendrobium heterocarpum)

Là dòng hoa xứ lạnh, khó trồng ở những vùng nóng, thành phố.
Hoa to, đẹp, có hương, lưỡi phủ 1 lớp nhung nâu đỏ rất đẹp, là một loại đáng để sưu tầm. Có 2 màu cơ bản: cánh vàng và cánh trắng, loại cách vàng xuất hiện nhiều ở phía Nam, cánh trắng có ở các khu rừng Tây Bắc

1- Cánh trắng






2- Cánh vàng - cây của chú Minh



Đặc điểm nhận dạng: Gốc nhỏ, thân tròn, giữa thân phình to. Loại hoa vàng thân cao hơn nhưng hơi gầy (ốm) so với loại cánh trắng thân ngắn mập.
Do có bộ rễ chùm nhỏ nên ưa trồng trong các chậu đựng dớn cọng, dớn tổ quạ... chú ý giữ độ ẩm vừa phải và ổn định, mùa khô bớt tưới nhưng không nên để khô lâu quá.
Ánh sáng nhẹ 60-70%. 

Hoàng thảo thập hoa (Dendrobium aduncum)

Cây to, dài có màu nâu đậm, hoa nở mùa hè, thơm mùi vani, lưỡi hoa dài, nhọn, phía sau hoa có 1 bầu cựa rất lớn, khi hoa nở hơi mở. (những đặc điểm này để phân biệt với cây tím huế và hương vani sẽ đề cập sau).
Hoa có nhiều màu, trắng, hồng, tím...







Loại này ưa khí hậu ấm nóng, độ ẩm cao trong mùa tăng trưởng, bớt tưới vào mùa nghỉ. 

 

Hoàng thảo tím huế (Dendrobium hercoglossum)

Thân ngắn, mập màu xanh hoặc vàng, gốc nhỏ, giữa thân phình to đến ngọn. Hoa có nhiều màu từ trắng, hồng đến tím đậm, nở thành nhiều chùm hoa ở các mắt. Lưới hoa khum ngắn, hoa nở xòe to tròn, không có bầu cựa phía sau như thập hoa.


So sánh thập hoa và tím huế

Cây ưa ẩm, khí hậu mát cho đến ấm, trong tự nhiên hay tìm thấy dọc các con suối, trên các thân cây chủ nhiều rêu. Khi trồng ở vườn nhà nên chọn giá thể xốp thoáng, giữ nước vừa phải như chậu đựng dớn cọng, bảng dớn... tưới nhẹ hàng ngày, chú ý kiêng nước mưa trực tiếp vì hay bị úng thối gốc. Loại này tương đối khó trồng với vùng có khí hậu nóng.

Hoàng thảo tích tụ (Dendrobium cumulatum)

Một dòng cây khá đẹp với thân màu tím, lá tím hồng, gốc nhỏ, thân hơi phình to. Cây cỡ trung bình 40-60cm.
Hoa nhỏ, màu tím hồng, có cái cựa cong rất dài, thường mọc thành chùm nhiều hoa trên một cuống nhỏ (có lẽ do đó được đặt tên là tích tụ?)
Hình của bác httung



 

Loại này ưa thoáng, mát; trồng nên bó gỗ hoặc bảng dớn. Tưới nhiều vào mùa hè đảm bảo độ ẩm mát thường xuyên.

 

 

Hoàng thảo kim điệp Den capillipes

Thân có 2 loại, loại thứ nhất ngắn, mập màu xanh ngả vàng, lá mỏng tập trung ở ngọn.

Loại thứ 2 thân dài hơn, thường xuất hiện ở các tỉnh phía Nam

Cả 2 loại có hoa giống nhau và cùng có một đặc điểm là ưa khô ráo, vì thế khi trồng nên chọn giá thể thoát nước nhanh, tốt nhất nên chọn gỗ lũa. Cây ưa khô nên khi trồng ở nhà phải tránh mưa trực tiếp, tưới ít. Cây khá ưa nắng.

Hoàng thảo hoàng lạp (hoàng lan, nến vàng, thủy tiên hoàng lạp...) Dendrobium chrysotoxum

Cũng có kiểu hoa giống với kim điệp, nhưng thân mập, cứng hơn nhiều, có 3-7 lá dai cứng ở đỉnh, phát hoa thường ở đỉnh và các mắt gần ngọn. Mang nhiều đặc trung của dòng thủy tiên nên cách trồng cũng tương tự:
Ưa nắng, ưa ẩm nên cần tưới nhiều và thường xuyên trong năm, cây không có mùa nghỉ.

Có 2 màu hoa:



Và họng đen

 

 

Vảy rồng (Dendrobium lindleyi)

Hẳn mọi người rất ngạc nhiên khi xếp vảy rồng vào họ thủy tiên? nhưng thực tế cây này mang đầy đủ các đặc điểm của nhà thủy tiên, chỉ khác là thân của chúng rất ngắn và trên thân chỉ mang 1 - 2 lá ở đỉnh.
Hoa đẹp nhưng nhưng cũng thuộc dạng nhanh tàn với màu vàng tươi rực rỡ, lưỡi xòe rộng, hơi thơm.
Có 2 loại lindleyi, loại thứ nhất giả hành có 4 cạnh tạo nên thân hình vuông hoặc hình thoi; loại thứ 2 nhiều cạnh hơn, 7-8 cạnh tạo lên hình thân cây gần tròn (thường gọi là vảy rồng Lào), loại 4 cạnh thân thường nhỏ hơn loại thứ 2. Cả 2 loại thân thường rất ngắn, tối đa chỉ khoảng 8 -10cm, các giả hành xếp sát nhau ôm lấy thân cây chủ tạo thành các mảng, từ xa nhìn giống như vảy rắn, vảy rồng nên có tên gọi là vảy rồng.

Thuộc loại dễ trồng, ưa ẩm, ưa sáng. Trồng bám vào gỗ thích hợp hơn do kiểu đi của giả hành, chọn khúc lũa hình thù cổ quái uốn lượn để ghép thành 1 giò lớn sẽ có giá trị thẩm mỹ cao. 

Vảy cá (Dendrobium jenkinsii )

Dễ nhầm với vảy rồng, nhưng vảy cá nhỏ hơn nhiều, thân chỉ bằng đầu ngón tay với 1 lá nhỏ, cứng ở đỉnh.
Hoa thường ra đơn 1-2 bông trên 1 mắt hoa, màu vàng đậm, hoa nhỏ hơn vảy rồng.

Trồng dễ dàng với gỗ lũa hoặc bảng dớn, ưa khí hậu mát, ánh sáng vừa phải, ưa ẩm.
Cây trong tự nhiên, hình ảnh của bác cxcanh:

 

 

Truong_hoangthao

 

---